Կյանքը Հայաստանի Մարշուտկաներում

Հայաստանի հանդեպ ունեցածս սիրո մասին խոսալուց չեմ գովերգի մեր Մասիս սարը, ոչ էլ կերգեմ մեր հարուստ պատմության, կարմիր նռան ու զուլալ ջրի մասին: Կխոսամ իմ նկատած էն իրադարձությունների մասին, որոնց առնչվում եմ իմ օրվա զգալի մասն անցկացրած վայրում՝ մեր մաշված ու դարը ապրած մարշրուտկաներում: Բանն էն ա, որ էդ իրադարձություններին դու երբեք հատուկ ուշադրություն չես դարձնի ու երբեք չես մտածի, որ դրանց մեջ որևէ առանձնահատուկ բան կա, մինչև աշխարհի տարբեր ծայրերը ճամփորդես ու հասկանաս, որ ուրիշ տեղ չեն լինում տենց բաներ:

Բացի Հայաստանից, էլ ո՞ր երկրում կարաս պանիկայի մեջ չընկնես, երբ մարշրուտկայից իջնելուց նկատում ես, որ պորտմանդ մոռացել ես տանը ու հիմա չես կարա վճարես, քանի որ գիտես, որ երբ վարորդին բացատրես իրավիճակը, խոսքդ չվերջացրած` կասի. «Ոչի՜նչ, ազիզ ջա՜ն, պատահու՜մ ա»: Ու նույնիսկ էն դեպքում, երբ պարզվում ա, որ վարորդը էդ օրը ձախ ոտի վրա ա արթնացել, ու դու հասկանում ես, որ չպետք ա հետը անկեղծանայիր, ո՞ր երկրում ա, որ էդքան շատ 100 դրամանոցով ձեռքեր կպարզվեն քեզ ու ամեն կողմից կլսես. «Ոչի՜նչ, ես Ձեր տեղը կստանամ, Դուք իջե՛ք»: Ու քեզ մնում ա որոշել, թե ո՞ր մեկի լավությունը ընդունես, որ մյուսները չնեղանան:

Բացի Հայաստանից, էլ ո՞ր երկրում ա, որ երբ մարշրուտկայի մեջ ձիու քարի պես կանգնած ես, մարդիկ կան, որ խտանում են, որ դու էլ նստես: Ու եթե մեկը չաղ ա ու չի կարա խտանա, կամ ուղղակի հավես չունի, առանց բան ասելու քո ձեռքից վերցնում ա պայուսակդ, տոպրակներդ կամ իմ դեպքում՝ ջութակս, ու դու առանց անհանգստանալու շարունակում ես ձիու քար լինել, քանի որ գիտես, որ քո իրերը ապահով են քո հարազատ անծանոթի ձեռքերում:

Դե ասա, էլ ո՞րտեղ կգտնես նման անհիմն, բայց միշտ արդարացված ազգային վստահություն: Ճիշտ ա, ինչպես մեր հին, մաշված, դարը ապրած ու լքված մարշրուտկաները, էնպես էլ մեր մի կտոր Հայաստանը շատ թերություններ ունի. մի գուցե ավելի շատ քան լավ կողմեր: Բայց հրաժարվելով մեր երկրից այդ թերությունների պատճառով, կորցնում ես նաև լավ կողմերը, որոնք էլ ուրիշ երկրում չես գտնի: Հայաստանը ունի քո կարիքը, բայց մի գուցե հիմա չգիտակցես, բայց դու ավելի շատ ունես Հայաստանի կարիքը: